Bilgi Mimarisi
Bilgi mimarisi dijital ortam içeriğini oluşturan her bir bilginin anlamlı ve bulunabilir gruplar haline getirilerek kullanıcı odaklı düzenlenmesi ve kategorize edilmesi sürecinin bütününü ifade eder.
Kategorilerin mantıksal bir çerçevede oluşturulması için kullanılan basit ancak oldukça etkili bir yöntemdir. Kullanıcılar bu testlerde verilen içeriği kendilerine anlamlı gelen şekilde gruplandırırlar.
Kart gruplama testleri sayesinde kullanıcıların zihinsel modellerine uygun dolaşım sistemleri oluşturulabilir. Testlerden çıkan sonuçlar bilgi mimarisi ve dolaşım tasarımına yön verir.
Açık Kart Gruplama testleri bilgi mimarisi tasarım sürecinin erken aşamalarında kullanıcının bakışını anlamak için kullanılabilir. Kapalı kart gruplama testleri hali hazırda yapılmış sistemlerin test edilmesi ya da geçerliliğinin denetlenmesi için yapılabilir.
Kart Gruplandırma; açık (katılımcıların kendi kategorilerini yarattığı) ve kapalı (katılımcıların önceden belirlenen kategorilerle çalıştığı) olmak üzere iki farklı yöntem içerir. Testler, kartlar kullanılarak grup bazında veya çeşitli dijital platformlar aracılığıyla bireysel olarak gerçekleştirilebilir.
Tree testing, dijital ortam içeriğinin ne kadar bulunabilir olduğunu test etmeye yarayan yöntemdir.
Tree testing, site organizasyonu içerisinde aranan başlıkların ya da ürün gruplarının kullanıcı tarafından ne kadar kolay bulunup bulanamadığını ortaya koyar. Bu test ışığında site haritasının güncellenmesi hem kullanılabilirlik boyutunda hem de SEO boyutunda önemli katkılar sağlar.
Tree testing, tercihen keşif aşamasında yapılmalıdır. Çalışma tasarım aşamasından önce yapıldığında, kategori yapısındaki revizyonlar en kolay, ekonomik ve hızlı şekilde optimize edilebilir hale gelir.
Tree testing, online mecralarda minimum 100 katılımcıya ulaşacak şekilde gerçekleştirilir. Testte sorulan sorular gerçek hayata uyarlanacak şekilde senaryolaştırılır.
İlk tıklama testi, kullanıcının aradığı içeriğe ulaşmak için arayüzde ilk olarak nereye tıkladığını inceler. İlk tıklama testleri çalışır durumda olan dijital ortamlarda kullanılabileceği gibi prototip veya wireframe üzerinde de gerçekleştirilebilir.
Kullanıcının istediği yere ilk tıklamayla ulaşması site içi bulunabilirliği artırmakta bunun sonucunda ise hemen çıkma oranı (bounce rate) düşmektedir. Yeni oluşturulan ya da mevcut yapının bulunabilirliğini anlamak açısından ilk tıklama testleri önemlidir.
İlk tıklama testleri halihazırda işler durumda olan bir web sitesine yapılabileceği gibi henüz gelişme aşamasında olan prototiplere de uygulanabilir.
Testte sorulacak sorular doğal bir şekilde formüle edilerek gerçek hayata uygun bir senaryoya dönüştürülmelidir. Test analiz edelirken ilk tıklama oranlarıyla birlikte kullanıcının tıkladığı yerde geçirdiği süre de göz önüne alınır. İlk tıklama online ve offline yapılabilir.
Günlük hayattaki doğal dil kullanımı terminolojik dil kullanımına kıyasla daha esnektir. İnsan zihnindeki bilgiler gruplandırılarak ve etiketlendirilerek düzenlenirken doğal ve terminolojik dil arasında uyumsuzluk ortaya çıkabilir. Bu noktada ise alıcı ve verici arasındaki mesajın ortaklaştırılması ve yeniden düzenlenmesi için kelime kontrolü yapılmalıdır.
Etkili bir iletişim için her iki tarafın da kullanılan terimlerin anlamları konusunda mutabık olması gerekir. Controlled Vocabulary çalışması bir sitedeki bütün ürünler, hizmetler, açıklamalar ve dolaşım başlıkları için bir eş anlamlılar kümesi yaratmamızı sağlar.
Controlled Vocabulary çalışması yapım aşamasında olan bir sitenin bilgi mimarisinin daha etkili bir şekilde oluşmasına yardımcı olabileceği gibi mevcut bir sitenin de yeniden düzenlenmesi sürecinde kullanılabilir.
Controlled Vocabulary çalışmasında dijital ortam içerisindeki terimler ayrıntılı olarak ele alınır. Bu terimler daha sonrasında kullanıcıların arama yaparken kullandıkları anahtar sözcüklerle karşılaştırmalı olarak incelenir. Bu bağlamda birden fazla anlamı olan kelimelere, isim, sıfat ve fiillerdeki ortaklaştırma sürecine, yazım hatalarına ve kısaltmaların kullanımı gibi süreçlere özellikle dikkat edilir.